آیت الله العظمى‏ موسوى اردبیلى به اتفاق سه نفر از فضلاى حوزه علمیه قم تصمیم گرفتند به نجف‏ اشرف مهاجرت نمایند. با انصراف دو نفر از همراهان، ایشان با نفر سوم یعنى مرحوم شیخ ابوالفضل حلالزاده اردبیلى در ۱۶ آبان ۱۳۲۴ ه ش برابر با اول ذى ‏الحجه ۱۳۶۴ ه ق، از قم حرکت کرد.

حضرت آیت الله العظمى‏ موسوى اردبیلى، از دورانى که در قم مشغول تحصیل بود، مانند هر طلبه و محصل درد آشنایى در مورد نواقص حوزه مى‏ اندیشیدو آرزو داشت روزى فرا برسد که این نواقص از حوزه بر طرف بشود. براى حل این مشکلات و نواقص و رفع آنها، هنگامى که وی تصمیم به اقامت مجدد در قم گرفت، اقدام به تأسیس مؤسسه‏ اى به نام دانشگاه‏ علوم‏ انسانى (دارالعلم) مفید نمود.